Diamenty w mitach i legendach

Na podstawie licznych przekazów i zapisków historycznych, dziś wiemy, że od czasów antycznych, aż do XVIII wieku, wszystkie diamenty pochodziły z kontynentu subindyjskiego. Wskazują na to również liczne legendy. Jedna z nich mówi o istnieniu czterech bóstw o imieniu Wajra. W języku staroindyjskim, słowo wajra oznacza również diament. Wieloznaczność tego słowa, nie jest jednak przypadkowa. Legenda głosi bowiem, że siedzibom tychże bóstw są właśnie diamenty. Każde z nich zamieszkuje inny rodzaj kamieni.

Diament w wierzeniach staroindyjskich

Najniższy rangą był Wajra Szudra jego siedzibę stanowiły diamenty o bardzo mocnym połysku. Nie odnotowano jednak za co był on odpowiedzialny. Z późniejszych zapisków, wiemy jednak, że diamenty które zamieszkiwał, nie były faktycznie diamentami, ponieważ zbyt łatwo dawały się oszlifować.

Wyżej stał Wajra Wajśnja – bóg rolników rzemieślników oraz kupców. Odpowiedzialny był za zdrowie i dobrobyt. Wajra Wajśnja zamieszkiwał diamenty o barwie delikatnej zieleni.

Drugie miejsce zajmował Wajra Kszatrija – bóg rycerzy, odpowiedzialny za siłę i sprawność fizyczną człowieka. Jego siedzibę stanowiły diamenty o barwie brązowej i żółtawej.

Najwyższy rangą był Wajra Brahma – bóg absolutny. Był on stwórcą całego świata i dawcą rozumu oraz wszelakich talentów. Z tego powodu, jego siedzibę stanowiły najcenniejsze diamenty, czyste i bezbarwne.

Włączanie diamentów do kultów religijnych nie było niczym nadzwyczajnym. Obserwując diamenty tamtejsi ludzie już wtedy rozpoznawali ich niezwykłe właściwości fizyczne, chemiczne i optyczne, łącząc je z cechami bogów. Stąd wiele posągów bóstw miało wprawiane diamenty w czoło, co symbolizowało trzecie, wszechwiedzące oko.

Jak zniszczyć diament?

W czasach antycznych wierzono również, że diament nie może zostać zniszczony ani przez żelazo, ani przez ogień. Jedyną substancją która jest w stanie zniszczyć lub zmiękczyć diament jest kozia krew i mocz. Nie jest wiadome jak powstał ten przesąd, ale wiemy, że utrzymywał się on aż do XVIII wieku. Benedykt Chmielewski, autor pierwszej polskiej XVIII-wiecznej encyklopedii tak pisał o tym zagadnieniu:

Pliniusz twierdzi, że innym sposobem nie może być diament zmollifikowany, tylko w koziej namoczony krwi, toż samo przyznaje Sidorus za starożytnymi autorami; z tej racji Symbolista przypisał nad tak macerowanym diamentem: Cruore dissolvor [rozpuszczam się we krwi]...

Ze względu na swoje niezwykłe właściwości, diament był również uznawany za swego rodzaju talizman o właściwościach leczniczych i magicznych. Swego czasu, Albert Wielki wypowiedział takie słowa:

...Magowie utrzymują że diament przywiązany do lewego ramienia jest dobry przeciw nieprzyjaciołom, przeciwko obłąkaniu, dzikim bestiom i gniewnym ludziom; przeciwko dysputom i kłótniom. Przeciwko truciznom, atakom chimer i koszmarom.

O krok dalej poszedł profesor teologii Bartłomiej Anglik, który stwierdził, że diament może posłużyć za test wierności:

Połóż diament na czole niepoczciwej, a wnet poderwie się z łoża...

Diamenty nie były jednak postrzegane tylko za pozytywne talizmany. Do takich z pewnością nie należał słynny szafirowo niebieski diament Hope, który posiadał 126 właścicieli. Wszyscy oni zmarli gwałtowną śmiercią.

Pierwsze prace naukowe na temat diamentów

Pomimo że mity i legendy stanowią obszerne źródł wiedzy historycznej o diamentach, to nie są one źródłem jedynym. Na przełomie IV i III wieku przed Chrystusem, indyjski filozof i polityk Kautilji, opracował naukową księgę, której część nazwana została Ratnapariksa, co oznacza "szacowanie i wycena kamieni". Kisięga ta stanowiła dzieło fachowe do tego stopnia, że posługiwano się nią w kolejnych badaniach i dziełach naukowych, opisujących istotę diamentów.

Dziś wszystko co wiemy o diamentach zawdzięczamy więc zarówno mitom i legendom jak i pierwszym naukowym badaniom.